Numer umowy | RPLU.07.01.00-06-003/09-00 |
Beneficjent | MUZEUM LUBELSKIE W LUBLINIE |
Wartość projektu | 13 162 450,91 PLN |
Dofinansowanie UE | 7 891 372,99 PLN |
Oś, działanie | VII. Kultura, turystyka i współpraca międzyregionalna/ 7.1. Infrastruktura kultury i turystyki/ |
Data podpisania umowy | 06-05-2014 |
Obszar realizacji projektu |
Zamek Lubelski to najbardziej charakterystyczne miejsce w Lublinie. Jego początki związane są z powstaniem w XII wieku kasztelanii lubelskiej. W XIV wieku, za panowania króla Kazimierza Wielkiego, wzniesiono murowany zamek otoczony murem obronnym. Prawdopodobnie wtedy powstał gotycki kościół zamkowy pw. Trójcy Świętej, który pełnił funkcję Kaplicy Królewskiej. W 1569 roku w murach zamku obradował sejm, na którym podpisano Akt Unii Lubelskiej. Wiek XVI to okres rozkwitu miasta i zamku, który po przebudowie był pierwszą renesansową budowlą w Lublinie. W XVII wieku w czasie wojen szwedzkich i kozackich zamek został zniszczony. Na wzgórzu zamkowym ocalała Kaplica Trójcy Świętej oraz XIII-wieczny romański donżon. W latach 1823-1826 w miejscu murów dawnego zamku królewskiego wzniesiono obecny budynek z przeznaczeniem na więzienie. Funkcjonowało ono od czasów carskich aż do 1954 roku. Czarną kartą w historii zamku była II wojna światowa, podczas której na zamku funkcjonowało hitlerowskie więzienie. Po wyzwoleniu, zorganizowano tu polityczne więzienie karno-śledcze, podległe NKWD, a następnie Urzędowi Bezpieczeństwa Publicznego. Po likwidacji więzienia i przeprowadzeniu prac remontowych zamek przeznaczono na cele kultury. Od 1957 roku jest siedzibą główną Muzeum Lubelskiego, założonego w 1906 roku.
Kościół Trójcy Świętej nazywany Kaplicą Zamkową jest jednym z najcenniejszych i najciekawszych zabytków sztuki średniowiecznej w Polsce i w Europie. W miejscu tym spotkały się i współistnieją dwa wielkie kręgi kulturowe europejskiego średniowiecza: Wschodu i Zachodu. Kaplica powstała w drugiej połowie XIV wieku za panowania króla Kazimierza Wielkiego. We wnętrzu tej gotyckiej świątyni w 1418 roku z fundacji króla Władysława Jagiełły wykonano bezcenne malowidła bizantyńsko-ruskie. Malarze ruscy z mistrzem Andrzejem na czele pokryli wnętrze świątyni freskami w technice i stylu wschodnim. W XVI wieku budowla otrzymała renesansowy portal, a w XVII wieku szczyt fasady frontowej w stylu renesansu lubelskiego. Kaplica była świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych, m.in. Unii Lubelskiej w 1569 roku. W 1899 roku odkrycia fresków dokonał malarz lubelski Józef Smoliński. To wydarzenie rozpoczęło wieloletnią konserwację obiektu. Unikatowa w skali międzynarodowej Kaplica Trójcy Świętej jest dziś wielką atrakcją dla znawców i miłośników zabytków przeszłości zwiedzających Zamek Lubelski. Wpisana na Listę Dziedzictwa Europejskiego w 2011 roku została wybrana jednym z 7 nowych cudów Polski.